Drewniana podbitka dachowa  - na co zwrócić uwagę przed zakupem?

Rynek drewna budowlanego bogaty jest w oferty pochodzące od szerokiej rzeszy dostawców. Dla laika w temacie drewna początkowo nie będzie dużej różnicy pomiędzy podbitką drewnianą wykonaną z surowca głównego, a wycinaną z części zewnętrznej pnia; różnice w grubościach profili nie będą odgrywały dużej roli, a pokrycie powierzchni środkami do ochrony drewna może zostać kompletnie zignorowane lub niestarannie wykonane. Czas jednak potrafi nierzadko boleśnie rozliczyć z podjętych decyzji i te różnice mogą stać się bardzo zauważalne i niestety kosztowne, gdy przyjdzie nam demontować starą podbitkę i na nowo opłacać materiał oraz robociznę. Warto przytoczyć w tym miejscu słynne Polskie przysłowie „chytry dwa razy traci”, niestety w przypadku produktów z drewna to potoczne określenie po zsumowaniu rachunków będzie miało bardzo dosłowny oddźwięk.

Pożądane parametry drewna na podbitkę

Najczęściej spotyka się podbitkę drewnianą wykonaną z drewna świerkowego ze względu na dobrą relację ceny do jakości oraz dostępność materiału. Ze względu na ogromną ilość produktów na Polskim rynku przed zakupem warto zwrócić uwagę na następujące cechy:

• Klasę odporności biologicznej – wyśmienicie, gdy wspomniana klasa litego drewna oznaczana jest cyfrą 1 według normy EN 14915.  W takim wypadku jakość tarcicy z którego wykonywany jest profil oraz technologia strugania zapewniają najwyższą klasę zabezpieczenia przed niszczącym działaniem grzybów, pleśni oraz owadów. Dla bezpieczeństwa oraz wieloletniej trwałości powinno się zabezpieczyć materiał lakierami lub lazurami.
• Surowiec na podbitkę – fragment pnia z którego pozyskiwana jest tarcica, jego średnica, źródło pochodzenia odgrywają ogromną rolę dla żywotności oraz stabilności wymiarowej podbitki. Najlepszy jest materiał główny pozyskiwany z centralnej części pnia, charakteryzuje się mniejszymi przyrostami rocznymi, dzięki czemu drewno jest wytrzymalsze o dużej odporności biologicznej, dlatego powierzchnie profili wykonane z wysokojakościowego surowca struganego trzeba przetrzeć papierem ściernym dla zapewnienia odpowiedniej chłonności.
• Wymiary profili – zasada jest bardzo prosta: lepszy materiał nie wymaga rekompensaty jakości poprzez stosowanie większych grubości podbitki przy zachowaniu odpowiedniej proporcji przekroju. W przypadku produktów niższej jakości stosowane są często grubsze przekroje znane z profili elewacyjnych, zaś gdy deklarowana jakość produktu jest wysoka i pewna wykonawcy z powodzeniem stosują grubość od 14 do 19 mm zależnie od klimatu i indywidualnych preferencji.
• Precyzja wymiarowa drewnianych profili podbitkowych – właściwe suszenie komorowe drewna, precyzyjne struganie za pomocą wysokiej klasy strugarek pozwalają na powtarzalną jakość i precyzję wymiarową profili. Istotne jest, aby pióra-wpusty miały technologiczną przerwę i nie przylegały do siebie pasownie po ułożeniu, pozwalając na bezusterkową pracę drewna.
• Wilgotność – ze względu na brak bezpośredniego kontaktu z wodą opadową, dla podbitki przyjmuje się bardzo szerokie normy wilgotności materiału, które wahają w okolicach 14%. Najlepiej jest aby, materiał został wysuszony do niższych wartości.

Certyfikaty

Co przede wszystkim wyróżniania drewno o potwierdzonej, powtarzalnej jakości? Odpowiedź brzmi -certyfikacja. Sądząc po nagłówku akapitu nie trudno było się domyśleć, jednak dla kompletnego żółtodzioba w tematyce drewna jest to bardzo ważny trop poszukiwań idealnego materiału. Na rynku może wyróżnić zasadniczo następujące certyfikaty:

• CE
• PEFC
• FSC
• VEH

 CE – Deklaracja własności użytkowych z punktu widzenia klienta jest najważniejszym certyfikatem. Określa ona konkretne parametry produktów wedle konkretnych norm, które mają znaczenie ze względu na przeznaczenie. Certyfikacja świadczy o spełnieniu norm konstrukcyjnych, higienicznych lub obydwóch razem.

FSC i PEFC – Są to certyfikaty równorzędne. Określają kontrolę pochodzenia produktu oraz kontrolę łańcucha dostaw. Dla nabywcy detalicznego znaczy to, że firma pozyskuje drewno z plantacji, które są zarejestrowane, nie prowadzą rabunkowej gospodarki leśnej, a wszelkie firmy, które biorą udział w łańcuchu dostaw działają legalnie, wedle przepisów.

VEH – Certyfikat jakości strugania przyznawany firmom, których proces spełnia normy stawiane przez organizację  „Association of the European Planing Mill Industry” z siedzibą w Wiedniu, spełniając przy tym najwyższe normy sortowania w Europie.

Składowanie materiału

Należy tu przywołać bardzo popularne stwierdzenie „diabeł tkwi w szczegółach”. Materiał, który zakupimy nie może być niedbale przechowywany na miejscu budowy. Drewno zostawione niezabezpieczone pod niebem może po sowitych opadach bardzo szybko nasiąknąć . Zamontowanie takiej mokrej podbitki może skutkować późniejszym paczeniem się zamontowanych desek. Dlatego też, warto kupować drewno, które w małych pakietach zapakowane jest w folię termokurczliwą zaś palety owinięte są folią transportową. Da nam to pewność, że podbitka drewniana ze względu na sposób przechowywania i zapakowania zachowa swoje deklarowane wartości, zaś na placu budowy łatwiej będzie uchronić materiał przed zawilgoceniem. Ważne jest, również  podłoże na którym składuje się drewno, musi być suche aby uniknąć podciągania wilgoci z mokrego podłoża co jest równie niebezpieczne jak opady. W takim wypadku samo przykrycie folią lub brezentem nie wystarczy, drewno powinno być zapakowane w folię termokurczliwą, aby było osłonięte z każdej strony.

Sposoby montażu drewnianej podbitki dachowej

Istnieją dwa sposoby instalacji podbitki dachowej:

Nadbicie podbitki na krokwiach

Rozwiązanie to stosowane jest szczególnie przy dachach spadzistych z wysuniętym okapem.

Montaż podbitki do rusztu

Tzw. typ skrzyniowy, do rusztu wykonanego z łat o wym. 45x45mm mocowanego do ścian za pomocą kołków rozporowych. Przeciwnie do boazerii lub elewacji podbitka drewniana może być utwierdzana w połowie szerokości deski, pozwoli to na szybki i wygodniejszy montaż.

Zabezpieczenie powierzchni drewnianej podbitki

Przed przystąpieniem do malowania powinniśmy się zaopatrzyć w odzież ochronną, rękawice, pędzel o szerokości około 10cm, papier ścierny o granulacji 80/100mm.

W pierwszej kolejności układamy naszą podbitkę na kozłach a następnie zaczynamy od delikatnego szlifowania papierem powierzchni każdej listwy z osobna. Po tym etapie dobrze jest umyć powierzchnię każdej deski wilgotną szmatką, teraz możemy przystąpić do nanoszenia pierwszej warstwy lakieru Remmers typ - Aqua SL-415-30  bądź lakiero-bejcy Remmers - Allzwek Lasur . Proponujemy wykonać ten proces trzykrotnie aby uzyskać zadawalający efekt końcowy. Po nałożeniu ostatniej warstwy nie szlifujemy powierzchni malowanej. 

Sposób przymocowania podbitki drewnianej

Zależnie od indywidualnej decyzji klienta podbitkę można przybić gwoździami w rozstawie nie większym niż 100cm w połowie szerokości deski lub przykręcić wkrętami do drewna.

Łaty montażowe pod podbitkę

Jak ma to miejsce w przypadku wszystkich konstrukcji z drewna występujących na stelażach, dobrze jest aby ruszt był wykonany z tego samego surowca co profile podbitkowe. Właściwości całej konstrukcji będą miały podobne wartości co uchroni przed niekorzystnymi konsekwencjami. Ze względu na zmienne warunki atmosferyczne oraz działanie sił w konstrukcji zaleca się stosowanie większych przekrojów łat niż pod profile boazeryjne do wewnątrz (przekrój 45x45 jest optymalny)

Czy drewno na podbitkę może zostać użyte na pokrycie elewacji?

Ze względu na bardzo zmienne warunki wilgotnościowe, duże zmiany temperatur oraz działanie promieni UV, elewacja narażona jest na znacznie większe ryzyko paczenia się oraz erozji pod wpływem czynników biologicznych w stosunku do podbitki. Dlatego też minimalna grubość deski elewacyjnej wynosi 19 mm, zaś pióra i wpusty w stosunku do profili podbitkowych są znacznie dłuższe i głębsze.